“Duy Bởi Đức Tin (Sola Fide)” Có Nghĩa Là Gì?

Năm 1571, Hội thánh Cải Chánh Anh quốc dưới thời Nữ hoàng Elizabeth I đã chính thức thông qua Ba Mươi Chín Tín Điều Đức Tin (Thirty-Nine Articles of Religion). Điều 11 đã làm rõ lập trường của Tin Lành về giáo lý xưng công chính như sau:

Chúng ta được kể là công chính trước mặt Đức Chúa Trời chỉ nhờ công trạng của Chúa và Đấng Cứu Thế Jêsus Christ, bởi đức tin, chứ không phải bởi việc làm hay công đức cá nhân của chúng ta. Vì vậy, việc chúng ta được xưng công chính chỉ bởi đức tin là một giáo lý hết sức lành mạnh và đem lại sự an ủi lớn lao; điều này được trình bày rõ ràng hơn trong the Homily of Justification (Bài Giảng về Sự Xưng Công Chính).

Cụm từ “duy bởi đức tin”, hoặc, sola fide, có nghĩa là gì? Hiểu được chân lý này là điều “lành mạnh”, tức là có ích cho sức khỏe thuộc linh và đời sống tâm linh của chúng ta. Điều này cũng là nguồn an ủi lớn lao cho chúng ta giữa những trận chiến thuộc linh.

Làm Thế Nào Tội Nhân Được Xưng Công Chính?

Thứ nhất, chúng ta đang nói về “duy bởi đức tin” trong mối liên hệ với lẽ đạo xưng công chính, tức là việc “chúng ta được kể là công chính trước mặt Đức Chúa Trời.” Làm thế nào chúng ta—tội nhân—có thể công chính trước mặt Đức Chúa Trời, Đấng vô tội và thánh khiết? Đây là một trong những câu hỏi lâu đời nhất: “Liệu con người hữu hạn có thể được xem là công chính trước mặt Đức Chúa Trời không? Liệu con người có thể thanh sạch trước mặt Đấng Tạo Hóa không?” (Gióp 4:17). Rốt cuộc, Sứ đồ Phao-lô đã tuyên bố chân lý chung cho tất cả: “Mọi người đều đã phạm tội, thiếu mất vinh quang của Đức Chúa Trời” (Rô-ma 3:23). Cách những tội nhân như bạn và tôi có thể được xưng là công chính trước Đức Chúa Trời chính là “sự quy kể” tức là “chúng ta được Đức Chúa Trời xem là công chính” vì chính Ngài!

Công Lao của Chúa Jêsus Christ

Thứ hai, làm thế nào một Đức Chúa Trời thánh khiết và công chính có thể “quy kể” chúng ta, những tội nhân, là công chính? Ngài không chỉ đơn giản phủi sạch tội lỗi của chúng ta rồi quên đi như việc một đứa trẻ dọn phòng của mình. Ngài thánh khiết, công bình và công chính; tội lỗi nhất định phải chịu án phạt. Nền tảng mà Đức Chúa Trời có thể tuyên bố như vậy chính là “duy nhờ công lao của Chúa và Đấng Cứu Thế Jêsus Christ.” Ngài đã làm trọn luật pháp thay cho chúng ta, những người đã vi phạm; Ngài đã đổ huyết quý giá nhất của mình để làm sinh tế và đền tội cho chúng ta; Ngài đã làm dịu cơn giận và sự thịnh nộ của Đức Chúa Trời đối với chúng ta. Trong sự khôn ngoan vô hạn của Ngài, công bình và lòng thương xót của Đức Chúa Trời đã giao hòa trên thập tự giá của Đấng Christ. Tại đó, sự công chính của Ngài đã đoán phạt chính Con Ngài, để Ngài không đoán phạt chúng ta. Tại đó, lòng thương xót của Ngài đã giải cứu chúng ta khỏi cơn thịnh nộ của Ngài.

Vì vậy, chúng ta đã được “xưng công chính nhờ ân điển Ngài như một món quà” bởi “sự cứu chuộc trong Đấng Christ Jêsus… Đức Chúa Trời đã lập Ngài làm sinh tế chuộc tội cho những ai có đức tin trong huyết Ngài … bày tỏ sự công chính của Đức Chúa Trời … xưng công chính cho người nào đặt lòng tin nơi Đức Chúa Jêsus.” (Rô-ma 3:23-26). Nói theo cách phủ định, lý do Đức Chúa Trời thánh khiết và công chính có thể “xem” chúng ta, những tội nhân, là công chính không phải là “do việc làm hay công đức riêng của chúng ta.” Chúng ta không thể được xưng công chính bởi việc làm của chính mình (Ga-la-ti 2:16). Như bài giảng được đề cập ở trên đã nói: “Tuy sự xưng công chính được ban cho chúng ta một cách nhưng không, nhưng điều đó không có nghĩa là nó đến với chúng ta một cách rẻ rúng, như thể không hề có một cái giá nào được trả cho điều đó.”

Sự Tin Quyết và Yên Ủi

Thứ ba, chính là “bởi đức tin” hay nói chính xác hơn, “chỉ bởi đức tin” mà chúng ta nhận lấy lời tuyên bố của Đức Chúa Trời về chúng ta, dựa trên sự công chính của Đấng Christ. Đức tin tiếp nhận Đấng Christ. Đức tin là phương tiện qua đó chúng ta được xưng công chính; nó không phải là lý do: lý do chính là Chúa Jêsus. Vì vậy, đức tin chân thật, đức tin đem lại sự xưng công chính không chỉ dừng lại ở việc tin Kinh Thánh và mọi giáo lý trong đó, mà quan trọng hơn, là đặt trọn sự tin tưởng và vững lòng nơi những lời hứa đầy lòng thương xót của Đức Chúa Trời. ¹ Nói cách khác, đức tin không chỉ là hiểu biết, cũng không chỉ là sự đồng thuận với điều mình biết. Ma quỷ có “đức tin” này (Gia-cơ 2:19). Loại “đức tin” này cho phép bạn vẫn đắm chìm trong tội lỗi của mình:

Vì làm sao một người có thể có được đức tin thật này — tức là sự tin tưởng chắc chắn và vững vàng nơi Đức Chúa Trời, rằng nhờ công trạng của Đấng Christ, tội lỗi mình được tha thứ, được hòa thuận lại với Đức Chúa Trời và được dự phần trong vương quốc thiên đàng qua Đấng Christ — khi mà người ấy sống không tin kính và chối bỏ Đấng Christ qua hành động của mình? ²

Chính vì vậy, với tư cách là người Tin Lành, chúng ta luôn phải nhấn mạnh rằng xưng công chính chỉ bởi đức tin không có nghĩa là đức tin đó tồn tại độc lập trong chúng ta, tách rời khỏi sự ăn năn chân thật, hy vọng, tình yêu thương và lòng kính sợ Đức Chúa Trời. Tuy nhiên, xét về việc chúng ta được Đức Chúa Trời xem là công chính trước mặt Ngài, sola fide có nghĩa là Đức Chúa Trời đã ban ân điển xưng công chính cho chúng ta mà không dựa trên việc làm của chúng ta.

Phần “nội dung” của sola fide dẫn đến việc hiểu “lý do” vì sao nó có ý nghĩa quan trọng. Hãy nhớ rằng điều đó vừa “lành mạnh” vừa “mang lại sự an ủi sâu sắc.” Lợi ích của lẽ đạo này là “nâng cao và tôn vinh vinh quang thật của Đấng Christ, đồng thời dập tắt sự hư danh vô ích của con người.” Khi bạn và tôi suy ngẫm về những món quà vô tận mà Đức Chúa Trời ban cho dù chúng ta không xứng đáng, thì chúng ta được dẫn dắt để quỳ xuống trong tinh thần thờ phượng khiêm nhường! Sự xưng công chính duy bởi đức tin không khiến người tin thật sự trở nên lười biếng trong đời sống tâm linh, mà ngược lại

dâng mình cách toàn vẹn cho Đức Chúa Trời với tất cả ý chí, tấm lòng, năng lực và quyền năng; tận tâm phục vụ Ngài qua mọi việc lành, giữ gìn các điều răn trong suốt cuộc đời mình; hướng tới vinh quang và sự tôn kính của Ngài trong mọi việc, chứ không phải theo đuổi thú vui xác thịt hay sự hư vinh cá nhân; luôn mang lòng kính sợ và tránh làm tổn thương Đấng nhân từ, Đấng Cứu Chuộc yêu thương ấy qua lời nói, suy nghĩ hay hành động… [và] cũng vì Ngài mà sẵn sàng dâng mình phục vụ tha nhân, đồng thời không ngừng nỗ lực học hỏi và làm điều lành cho mọi người. Đây là những bông trái của đức tin thật: làm điều lành hết sức mình cho mọi người; và hơn hết trong mọi việc, là để tôn vinh vinh quang của Đức Chúa Trời, chính Ngài là nguồn duy nhất ban cho chúng ta sự thánh khiết, sự xưng công chính, sự cứu rỗi và sự chuộc tội. Nguyện xin vinh quang, ngợi khen và tôn trọng mãi mãi thuộc về Ngài, đến muôn đời vô cùng. Amen.³

Bài này từng được xuất bản bởi Tiến sĩ Daniel R. Hyde. Xem tại đây

1. Thomas Cranmer, “A Sermon of the Salvation of Mankind by Only Christ Our Saviour, From Sin and Death Everlasting,” trong Book of Homilies: A Critical Edition, biên tập. Gerald Bray (Cambridge: James Clarke & Co., 2015). ↩
2. Nguồn đã dẫn. ↩
3. Nguồn đã dẫn. ↩