“Tính Thiêng Liêng của Sự Sống Con Người” Có Nghĩa Là Gì?

Theo ngữ cảnh Kinh Thánh, sự thiêng liêng của sự sống con người bắt nguồn từ sự sáng tạo. Nhân loại không được coi là một sự tình cờ trong vũ trụ mà là kết quả của một sự sáng tạo được một Đức Chúa Trời vĩnh cửu thực hiện cách cẩn trọng. Phẩm giá con người bắt nguồn từ Thiên Chúa. Con người, một tạo vật hữu hạn, phụ thuộc, và tồn tại theo điều kiện được Đấng Tạo Hóa ban cho giá trị cao quý.

Ký thuật về sự sáng tạo trong Sáng Thế Ký cung cấp nền tảng cho phẩm giá con người:

“Đức Chúa Trời phán: ‘Chúng ta hãy tạo nên loài người theo hình ảnh chúng ta, và giống như chúng ta, để quản trị loài cá biển, loài chim trời, loài gia súc, và khắp cả đất, cùng mọi loài bò sát trên mặt đất.’  Đức Chúa Trời sáng tạo loài người theo hình ảnh Ngài. Ngài sáng tạo loài người theo hình ảnh Đức Chúa Trời. Ngà sáng tạo người nam và người nữ.” (Sáng Thế Ký 1:26–27)

Việc con người được tạo dựng theo hình ảnh của Đức Chúa Trời là yếu tố phân biệt họ với mọi loài thọ tạo khác. Đặc điểm theo hình ảnh và giống với Đức Chúa Trời thiết lập mối quan hệ độc nhất giữa Ngài và loài người.  Không có cơ sở Kinh Thánh nào cho thấy con người mang tính chất thần thánh, nhưng mối quan hệ đặc biệt với Đấng Tạo Hóa mang lại cho con người một phẩm giá cao quý. 

Con người có thể không còn thuần khiết nữa, nhưng vẫn giữ bản chất con người. Theo một nghĩa rộng hơn, chừng nào còn là con người chúng ta vẫn mang hình ảnh của Đức Chúa Trời.  Chúng ta vẫn là những tạo vật có giá trị. Chúng ta có thể không còn xứng đáng nữa, nhưng chúng ta vẫn có giá trị. Đây là thông điệp mạnh mẽ của Kinh Thánh về sự cứu chuộc. Những tạo vật mà Đức Chúa Trời tạo dựng cũng chính là những tạo vật mà Ngài muốn cứu chuộc.

Nhiều lời khằng định trong Cựu Ước nhấn mạnh phẩm giá của sự sống con người vì nó bắt nguồn từ sự sáng tạo thiên thượng, bao gồm những câu sau:

“Thần của Đức Chúa Trời đã sáng tạo tôi,
hơi thở của Đấng Toàn Năng ban cho tôi sự sống.” (Gióp 33:4)

“Phải biết rằng Giê-hô-va là Đức Chúa Trời!
Chính Ngài đã dựng nên chúng ta, chúng ta thuộc về Ngài;
chúng ta là dân của Ngài, là bầy chiên trong đồng cỏ Ngài.” (Thi 100:3)

“Khốn cho kẻ tranh cãi với Đấng tạo nên mình,
nó chỉ là một bình trong các bình bằng đất!
Đất sét có thể nào hỏi thợ gốm, là người nặn ra nó rằng: ‘Ông đang nặn ra hình gì?’
Hoặc nói” ‘Sản phẩm tay ông làm ra không được khéo’?
Khốn cho kẻ dám hỏi cha mình: ‘Ông sinh ra cái gì?’
hoặc hỏi mẹ: ‘Bà mang nặng đẻ đau làm gì?’ Ðức Giê-hô-va, Đấng Thánh của Y-sơ-ra-ên, là Đấng làm ra Y-sơ-ra-ên,
phán thế nầy:
Hãy hỏi Ta về những việc sẽ đến;
Hãy bảo Ta về các con cái Ta và về công việc của tay Ta.
Chính Ta đã làm ra quả đất và sáng tạo loài người trên đó; Chính tay Ta
đã giương các tầng trời ra,
và truyền lệnh cho các thiên thể.” (Ê-sai 45:9–12)

“Thế nhưng, lạy Đức Giê-hô-va, bây giờ Ngài là Cha chúng con;
Chúng con là đất sét, Ngài là thợ gốm; tất cả
chúng con là công việc của tay Ngài.” (Ê-sai 64:8)

Điều thú vị là Chúa Giê-xu Christ đã đưa ra lời giải thích quan trọng nhất về quan điểm của Cựu Ước về sự thiêng liêng của sự sống:

“Các con đã nghe lời phán dạy cho người xưa rằng, ‘Chớ giết người; nếu ai giết người thì phải bị tòa án xét xử.’ Nhưng Ta bảo các con: Ai giận anh em mình cũng đáng bị tòa án xét xử; ai mắng anh em mình là ‘ngu xuẩn’ thì đáng bị hội đồng công luận xét xử; ai mắng anh em mình là khùng điên thì đáng bị lửa hỏa ngục trừng phạt.” (Ma-thi-ơ 5:21-22)

Những lời của Chúa Giê-xu có ý nghĩa quan trọng đối với sự hiểu biết của chúng ta về tính thiêng liêng của sự sống. Ở đây Chúa Giê-xu đã mở rộng ý nghĩa của luật pháp Cựu Ước. Ngài đang nói với những nhà lãnh đạo tôn giáo, những người chỉ có hiểu biết hạn hẹp và đơn giản về Mười Điều Răn. Những người theo chủ nghĩa luật pháp trong thời của Ngài tin rằng nếu họ tuân thủ những điều luật được nêu rõ, họ có thể tự hào về đức hạnh của mình. Tuy nhiên, họ không hiểu được ý nghĩa lớn lao hơn. Theo quan điểm của Chúa Giê-xu, điều luật pháp không nêu rõ chi tiết vẫn được ngầm hiểu qua ý nghĩa rộng hơn của nó. 

Tính chất này của luật pháp được thể hiện khi Chúa Giê-xu mở rộng lệnh cấm ngoại tình:

“Các con có nghe lời dạy: ‘Chớ phạm tội tà dâm.’ Nhưng Ta bảo cho các con biết: Hễ ai nhìn phụ nữ mà ham muốn thì trong lòng đã phạm tội tà dâm với người ấy rồi.” (Ma-thi-ơ 5:27–28)

Ở đây Chúa Giê-xu giải thích rằng một người kiềm chế hành vi ngoại tình về mặt thể xác chưa chắc đã tuân thủ trọn vẹn luật pháp. Luật về ngoại tình rất phức tạp, không chỉ bao gồm hành vi gian dâm thực sự mà còn bao gồm mọi điều từ ham muốn tà dâm cho đến ngoại tình. Chúa Giê-xu mô tả ham muốn dục vọng là sự ngoại tình từ trong lòng.

Luật pháp không chỉ ngăn cấm một số hành vi và thái độ tiêu cực, mà còn ngụ ý đòi hỏi những hành vi và thái độ tích cực. Nghĩa là, nếu ngoại tình bị cấm, thì sự trinh khiết và thanh sạch là điều cần có.

Khi áp dụng những nguyên tắc mà Chúa Giê-xu đã thiết lập đối với điều răn cấm giết người, chúng ta hiểu rõ rằng, một mặt, chúng ta tránh mọi hành vi liên quan đến tội giết người theo nghĩa rộng, nhưng mặt khác, chúng ta cũng có trách nhiệm tích cực bảo vệ, nâng cao và chăm sóc sự sống. Chúng ta phải kiêng tránh mọi hình thức của tội giết người, đồng thời nỗ lực hết sức để để thúc đẩy sự sống.

Chúa Giê-xu xem dục vọng là một phần của tội ngoại tình thể nào, thì Ngài cũng coi cơn giận vô cớ và sự vu khống là những khía cạnh của tội giết người. Cũng như dục vọng là sự ngoại tình trong lòng, thì sự tức giận và vu khống là tội giết người trong lòng.

Khi mở rộng phạm vi của Mười Điều Răn để bao gồm những vấn đề như dục vọng và vu khống, Chúa Giê-xu không có ý nói rằng ham muốn một người cũng ngang bằng với hành vi gian dâm thực sự. Tương tự, Chúa Giê-xu không nói rằng vu khống cũng xấu xa như tội giết người. Điều Ngài thực sự muốn nói là luật cấm giết người bao gồm luật cấm bất kỳ hành vi nào gây tổn thương bất công cho đồng loại.

Tất cả những điều này áp dụng cho vấn đề phá thai như thế nào? Trong sự dạy dỗ của Chúa Giê-xu chúng ta thấy một khẳng định mạnh mẽ khác về tính thiêng liêng của sự sống.  Giết người trong lòng, như vu khống, có thể được mô tả là giết người “tiềm ẩn”. Đó là giết người tiềm ẩn bởi vì, ví dụ, sự tức giận và vu khống có thể dẫn đến hành vi giết người thực sự. Tất nhiên, không nhất thiết trường hợp nào cũng dẫn đến kết quả đó. Sự tức giận và vu khống bị cấm, không vì những hậu quả mà chúng có thể dẫn đến, mà vì chính những tổn hại mà chúng gây ra cho chất lượng cuộc sống.

Khi liên kết phần thảo luận về tính thiêng liêng của sự sống với vấn đề phá thai, chúng ta thiết lập một mối liên hệ tinh tế nhưng có liên quan chặt chẽ. Ngay cả khi không thể chứng minh rằng bào thai là một cơ thể sống thực sự, thì không thể phủ nhận rằng đó là một con người tiềm năng. Nói cách khác, bào thai là một người đang trong quá trình phát triển. Nó không ở trong trạng thái tiềm năng bất động.  Bào thai đang trong quá trình phát triển năng động – nếu không có sự can thiệp hay tai họa bất ngờ, nó chắc chắn trở thành một con người hoàn chỉnh và sống động.

Đức Chúa Giê-xu Christ xem luật cấm giết người không chỉ bao gồm hành vi giết người thực sự, mà còn cả hành vi giết người tiềm ẩn. Chúa Giê-xu dạy rằng việc thực hiện hành vi giết người tiềm ẩn trên một sự sống thực sự là trái luật. Vậy hàm ý của việc hủy hoại sự sống tiềm năng một cách thực sự là gì? 

Sự hủy diệt thực sự của sự sống tiềm năng không giống như sự hủy diệt tiềm năng của sự sống thực tế. Đây không phải là những trường hợp hoàn toàn giống nhau, nhưng đủ gần để khiến chúng ta dừng lại và suy xét cẩn thận những hậu quả có thể xảy ra trước khi hủy diệt một sự sống tiềm năng. Nếu khía cạnh này của luật pháp chưa hoàn toàn bao quát vấn đề phá thai trong phạm vi rộng và phức tạp của điều răn cấm giết người, thì khía cạnh thứ hai chắc chắn làm được điều đó.

Những điều luật ngăn cấm điều xấu cũng ngụ ý thái độ và hành vi tích cực. Ví dụ, luật Kinh thánh cấm ngoại tình cũng đòi hỏi sự trinh khiết và thanh sạch. Tương tự, khi một điều luật được nêu dưới dạng tích cực, thì hành vi tiêu cực trái ngược với nó mặc nhiên bị cấm. Chẳng hạn, nếu Đức Chúa Trời truyền dạy chúng ta phải quản lý tiền bạc một cách khôn ngoan, rõ ràng chúng ta không được phung phí vô ích. Mệnh lệnh tích cực về lao động siêng năng ngụ ý mệnh lệnh ngăn cấm tiêu cực đối với sự lười biếng trong công việc.

Một lệnh cấm tiêu cực đối với giết người thực tế và tiềm năng ngụ ý mệnh lệnh tích cực về hành vi bảo vệ và duy trì sự sống. Chống lại giết người là thúc đẩy sự sống. Dù phá thai mang đến hệ quả gì, chắc chắn nó không thúc đẩy sự sống của thai nhi. Mặc dù một số người sẽ lập luận rằng phá thai thúc đẩy chất lượng cuộc sống của những người không mong muốn có con, nhưng nó không thúc đẩy cuộc sống của đối tượng được đề cập, thai nhi đang phát triển. 

Kinh Thánh luôn kiên định ủng hộ giá trị cực kỳ to lớn của tất cả sự sống con người. Người nghèo, người bị áp bức, góa bụa, mồ côi và người tàn tật – tất cả đều được đánh giá cao trong Kinh Thánh. Do đó, bất kỳ cuộc thảo luận nào về vấn đề phá thai cuối cùng phải đối diện với chủ đề cốt lõi này của Kinh Thánh. Khi việc hủy diệt hoặc loại bỏ một sự sống con người dù chỉ ở dạng tiềm năng diễn ra một cách dễ dàng và thiếu trân trọng, nó tạo ra một bóng đen phủ lên toàn bộ bức tranh về tính thiêng liêng của sự sống và giá trị con người. 

Bài viết này được xuất bản lần đầu trên Blog của Mục vụ Ligonier