3 Điều Bạn Nên Biết Về Gióp

1. Gióp là một cuốn sách xưa, kể về một tổ phụ người ngoại.

Trong kinh điển Cựu Ước, sách Gióp nằm giữa Ê-xơ-tê và Thi Thiên. Việc sắp xếp này đôi khi dẫn đến những kết luận sai lầm về việc Gióp là ai và ông đã sống trong thời kỳ nào?

Thứ nhất, hầu hết các học giả đều đồng ý rằng Gióp không phải là người Y-sơ-ra-ên. Kết luận này xuất phát từ thực tế là ông sống tại xứ U-xơ chứ không phải Ca-na-an (Gióp 1:1). Rất có thể Gióp đã sống tại xứ Ê-đôm, vì sách Ca Thương liên kết Ê-đôm với U-xơ (Ca Thương 4:21). Dù Gióp không phải là người Y-sơ-ra-ên, nhưng rõ ràng là ông thờ phượng và phục vụ Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên. Việc Gióp sống bên ngoài Y-sơ-ra-ên có thể gợi ý rằng sự khôn ngoan trong sách Gióp, cũng giống như sách Châm Ngôn, mang tính phổ quát, đề cập đến những vấn đề (chẳng hạn như sự đau khổ) mà mọi con người đều phải đối diện.

Sai lầm thứ hai liên quan đến mốc thời gian của các sự kiện trong sách Gióp, vốn không trùng khớp với thời gian của các sự kiện trong sách Ê-xơ-tê (486–485 TC.). Thay vào đó, các sự kiện trong sách Gióp phù hợp với giai đoạn của Áp-ra-ham và thời kỳ tộc trưởng (khoảng 2100–1800 TC.) hơn. Thực tế, nhiều học giả tin rằng Gióp sống trước khi giao ước với Áp-ra-ham được thiết lập. Có một số yếu tố ủng hộ lập luận rằng Gióp sống trong thời kỳ tộc trưởng. Trước hết, những danh xưng dành cho Đức Chúa Trời trong sách Gióp tương tự như những danh xưng được dùng trong các sách thuộc thời kỳ tộc trưởng. Thứ hai, sự mô tả về sự giàu có của Gióp (như số lượng gia súc, đầy tớ, kim loại quý) cũng phù hợp với bối cảnh thời kỳ các tộc trưởng. Thứ ba, tuổi thọ của Gióp là 140 năm (Gióp 42:16) tương ứng với tuổi thọ của các tộc trưởng. Thứ tư, yếu tố thuyết phục nhất, Gióp đảm nhận vai trò tế lễ cho gia đình mình, điều này cho thấy chức thầy tế lễ Lê-vi vẫn chưa được thiết lập (Gióp 1:5).

2. Sách Gióp dạy chúng ta rằng Đức Chúa Trời cho phép người công chính chịu khổ theo mục đích khôn ngoan của Ngài.

Nhiều người thường nghĩ rằng sách Gióp giải thích sự mầu nhiệm của sự đau khổ của con người; nhưng thực ra không phải vậy. Tuy nhiên, sách cho chúng ta biết lý do Gióp phải chịu khổ (dù chính Gióp không bao giờ được biết nguyên nhân đó). Gióp chịu khổ vì Sa-tan cáo buộc rằng lý do duy nhất khiến ông thờ phượng Đức Chúa Trời là do Đức Chúa Trời đã ban phước cho ông. Sa-tan cho rằng nếu Đức Chúa Trời cất bỏ những phước hạnh đó đi, thì Gióp sẽ rủa sả danh Chúa (Gióp 1:9–11). Với quyền tối thượng tuyệt đối của Ngài, Đức Chúa Trời cho phép Sa-tan thử nghiệm giả thuyết của mình, và kết quả chứng tỏ giả thuyết đó là sai và khẳng định sự công chính của cả Đức Chúa Trời và Gióp. Đức Chúa Trời được tỏ ra Ngài chính là Đấng đáng được thờ phượng chỉ vì bản thể của chính Ngài, và Gióp được chứng minh là một người chính trực.

Nhưng những bài học từ câu chuyện của Gióp không nên chỉ giới hạn cho người sống tại xứ U-xơ xưa kia. Ký thuật này về mối liên hệ huyền nhiệm giữa quyền tối thượng của Đức Chúa Trời, sự đau khổ của con người và sự công chính cá nhân cho thấy những vấn đề phổ quát sâu xa liên quan đến tình trạng con người, đồng thời đưa ra sự điều chỉnh đối với những quan niệm thần học sai lạc. Câu chuyện về Gióp cho chúng ta thấy nguyên tắc rằng sự đau khổ không phải lúc nào cũng gắn liền với tội lỗi. Gióp dạy chúng ta rằng trong một thế giới sa ngã, những người công chính cũng phải chịu khổ. Như Gióp 1:1 bày tỏ, Gióp là một người ngay thẳng, trọn vẹn, và là một người công chính. Tuy nhiên, như phần còn lại của sách cho chúng ta thấy, ông đã chịu nhiều đau khổ.

Bằng cách đưa ra tấm gương về một người công chính nhưng phải chịu khổ, sách Gióp mang đến một sự điều chỉnh hữu ích đối với điều đôi khi được gọi là “thần học báo ứng”. Thần học báo ứng cho rằng con người phải chịu đau khổ vì đó là hệ quả của những hành động gian ác, và được ban thưởng vì những hành động công chính của họ. Những người bạn của Gióp đã chấp nhận quan điểm thần học sai lầm này, và ngay cả chúng ta, những người tin Chúa ngày nay, cũng có thể bị cám dỗ để làm điều tương tự. Thật cảm tạ Chúa, sách Gióp vạch rõ sự sai lầm trong lối suy nghĩ ấy khi nhắc nhở chúng ta rằng Đức Chúa Trời cho phép những người công chính phải chịu khổ vì những mục đích tốt lành và khôn ngoan của Ngài, mặc dù chi tiết của những mục đích ấy thường không được bày tỏ cho chính những người đang trải qua sự đau khổ đó.

3. Gióp là hình bóng về công tác cứu chuộc của Đức Chúa Jêsus Christ.

Một trong những cách mà sách Gióp hướng chúng ta đến công tác của Chúa Jêsus Christ là thông qua khát vọng của Gióp về một Đấng trung bảo giữa ông và Đức Chúa Trời. Khi câu chuyện tiếp diễn, Gióp bắt đầu chất vấn Đức Chúa Trời và đến một thời điểm, ông trở nên tuyệt vọng, nài xin một người trung gian đại diện cho ông trước mặt Đức Chúa Trời (Gióp 9:32–35). Tất nhiên, Tân Ước bày tỏ cho chúng ta rằng Đức Chúa Trời đã ban cho một Đấng Trung Bảo như vậy trong Chúa Jêsus Christ (1 Ti-mô-thê 2:5-6).

Tuy nhiên, cách chủ yếu mà sách Gióp làm hình bóng cho công tác cứu chuộc của Đấng Christ là dạy chúng ta rằng một người công chính có thể trải qua sự đau khổ lớn lao để hoàn thành những mục đích khôn ngoan của Đức Chúa Trời. Như chúng ta đã thấy, Đức Chúa Trời cho phép Gióp, một người công chính, trải qua đau khổ để qua đó bày tỏ lẽ thật về chính Đức Chúa Trời và xác nhận sự ngay thẳng của Gióp. Dĩ nhiên, Chúa Jêsus, Đấng công chính trọn vẹn trong mọi phương diện, đã chịu cơn thịnh nộ của Đức Chúa Trời để hoàn thành mục đích khôn ngoan trong kế hoạch cứu chuộc của Đức Chúa Trời và bảo đảm sự cứu rỗi cho dân sự Ngài. Câu chuyện về Gióp báo trước câu chuyện về thập tự giá, và chính trong câu chuyện thập tự giá mà chúng ta tìm thấy ý nghĩa và tầm quan trọng thật sự của sự chịu khổ.

Bài viết này là 3 Things you should know about Job.