5 Điều Bạn Nên Biết Về Thần Học Giao Ước

Một số chủ đề được nhắc đến thường xuyên trong các hội thánh Cải chánh đến mức chúng ta có thể dễ dàng bỏ qua những điều căn bản. Một trong những chủ đề như vậy là thần học giao ước. Hãy cùng xem qua năm điều mà người Cơ Đốc nên biết về thần học giao ước.

1. Thần học giao ước nói về mối quan hệ của chúng ta với Đức Chúa Trời.

Giao ước là một mối quan hệ chính thức. Hôn nhân là ví dụ điển hình nhất cho loại quan hệ này (Mal. 2:14). Hôn nhân là mối quan hệ thân mật nhất mà hai người có thể có. Mối quan hệ đầy yêu thương và mang tính cá nhân sâu sắc này cũng đồng thời là một sự sắp đặt có tính pháp lý. Các giao ước hoạt động theo cách tương tự.

Thần học giao ước giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách Đức Chúa Trời liên hệ với chúng ta. Bước đi với Chúa sẽ rất khó khăn nếu Ngài không bày tỏ rõ ràng về mối quan hệ của chúng ta với Ngài như thế nào. Nếu chúng ta không biết chắc Đức Chúa Trời nghĩ gì về mình, liệu Ngài có chấp nhận chúng ta không, Ngài chấp nhận chúng ta theo cách nào, và làm sao để đến gần Ngài đúng đắn, thì chúng ta sẽ luôn sống trong sự lo lắng và không chắc chắn về mối quan hệ của mình với Ngài.

Thần học giao ước khẳng định rằng Đức Chúa Trời bày tỏ một cách rõ ràng mối quan hệ giữa chúng ta với Ngài phải như thế nào. Kinh Thánh là sự mặc khải rõ ràng, là lời thành văn của Đức Chúa Trời về cách chúng ta có thể có mối quan hệ đúng đắn với Ngài. Bởi vì giao ước là một mối quan hệ chính thức, Đức Chúa Trời ban cho chúng ta sự chắc chắn về mối quan hệ của chúng ta với Ngài khi Ngài cam kết với chúng ta qua mối ràng buộc vững chắc đó.

2. Thần học giao ước giúp chúng ta hiểu mối quan hệ giữa việc làm và ân điển.

Ê-phê-sô 2:8-9 nêu bật một khía cạnh then chốt trong cách mà các tín hữu Tin Lành Cải Chánh hiểu về sự cứu rỗi: “Vì nhờ ân điển, bởi đức tin mà anh em được cứu. Điều này không đến từ anh em mà là tặng phẩm của Đức Chúa Trời, cũng không do việc làm của anh em để không ai có thể tự hào.” Đôi khi, chúng ta gặp khó khăn trong việc giải thích cách lời mời gọi cứu rỗi hoàn toàn bởi ân điển này liên hệ với điều được nêu ra trong câu 10: “Vì chúng ta là công trình của tay Ngài, được tạo dựng trong Đấng Chrsit Jêsus để thực hiện những việc lành mà Đức Chúa Trời đã chuẩn bị từ trước để chúng ta làm theo” (Ê-phê-sô 2:10). Làm sao chúng ta có thể dung hòa giữa sự tự do mà ân điển mang lại với trách nhiệm sống một đời sống đẹp lòng Chúa?

Trong cách hiểu truyền thống của thần học Cải Chánh, thần học giao ước phân biệt giữa Giao ước việc làm và Giao ước ân điển. Đức Chúa Trời đã lập Giao ước việc làm với A-đam trước khi con người sa ngã, và giao ước đó đòi hỏi sự vâng phục trọn vẹn. Trong giao ước ân điển, được thiết lập bởi A-đam thứ hai là Đức Chúa Jêsus Christ, Đức Chúa Trời chấp nhận chúng ta làm dân Ngài chỉ bởi đức tin nơi công tác chuộc tội của Đấng Christ. Hai giao ước này cho thấy rõ rằng việc làm và ân điển là hai con đường khác nhau và đối lập trong việc tìm kiếm sự cứu rỗi và địa vị đúng đắn trước mặt Đức Chúa Trời.

Thần học giao ước giúp chúng ta hiểu mối liên hệ giữa ân điển và việc làm, vì việc làm không thể là nền tảng cho mối quan hệ của chúng ta với Đức Chúa Trời, mặc dù những việc lành sẽ được bày tỏ trong đời sống của những người thật lòng tin Chúa. Vì việc làm của chúng ta không phải là điều kiện trong giao ước của Đức Chúa Trời với người tin để được cứu, nên chúng cũng không thể là lý do khiến chúng ta được xưng công chính trước mặt Ngài.

3. Thần học giao ước giúp chúng ta nhìn thấy Đấng Christ trong toàn bộ Kinh Thánh.

Cô-lô-se 2:17 giải thích rằng nhiều yếu tố trong đời sống tôn giáo của dân Y-sơ-ra-ên “là bóng của những gì sắp đến, còn hình thật là Đấng Christ.” Mặc dù thời kỳ Cựu Ước áp đặt nhiều nghi lễ cho dân sự của Đức Chúa Trời, nhưng những nghi lễ đó dạy họ về Đấng đã được hứa trong Sáng Thế Ký 3:15, Đấng Cứu Chuộc sẽ đến, là Đấng mà họ phải đặt đức tin nơi Ngài. Vì đức tin nơi Đấng Christ là con đường duy nhất dẫn đến sự cứu rỗi kể từ khi loài người sa ngã, nên thần học giao ước nhắc nhở chúng ta rằng Đấng Christ chính là trọng tâm trong mọi cách Đức Chúa Trời hành động và liên hệ với chúng ta trong Kinh Thánh.

4. Thần học giao ước giúp chúng ta thấy được tầm quan trọng của hội thánh.

Trong Đại Mạng Lệnh ở Ma-thi-ơ 28:19–20, Đức Chúa Jêsus truyền dạy hội thánh phải môn đồ hóa muôn dân bằng cách “hãy nhân danh Đức Chúa Cha, Đức Chúa Con và Đức Thánh Linh làm báp-têm cho họ, và dạy họ giữ mọi điều Ta đã truyền cho các con.” Những nghi lễ bên ngoài như thi hành các thánh lễ và giảng dạy Lời Đức Chúa Trời chính là phương tiện để chúng ta thực hiện sứ mạng của dân sự Ngài.

Thần học giao ước nhắc nhở chúng ta rằng không chỉ Đấng Christ là trọng tâm của toàn bộ Kinh Thánh, mà Ngài còn đến với dân Ngài để thực hiện công tác thuộc linh của Ngài trên chúng ta qua những phương tiện ân điển thông thường mà Ngài đã ban cho hội thánh của Ngài. Câu 88 trong sách Giáo lý ngắn Westminster nhắc nhở chúng ta rằng các phương tiện ân điển của hội thánh gồm có Lời Chúa, các thánh lễ và sự cầu nguyện. Những phương tiện bề ngoài này, vốn đem Đấng Christ, nội dung của giao ước, đến với người tin, thường được gọi là “sự quản trị bên ngoài” của giao ước. Hội Thánh là một phần thiết yếu trong đời sống Cơ Đốc vì chính qua đó chúng ta tham dự vào sự quản trị bên ngoài của giao ước, nơi chúng ta gặp gỡ Đấng Christ.

5. Thần học giao ước giúp chúng ta có sự bảo đảm sâu sắc hơn khi chúng ta theo đuổi sự thánh khiết.

Ê-phê-sô 1:13-14 giải thích rằng sự ngự trị của Thánh Linh trong các tín đồ trong Đấng Christ là sự bảo đảm cho sự sống đời đời của chúng ta:

Trong Ngài [Đấng Christ], anh em là người đã nghe lời chân lý, là Tin Lành mà anh em được cứu rỗi. Cũng trong Ngài, anh em đã tin và được đóng ấn bằng Đức Thánh Linh như lời hứa, Đấng ấy là bảo chứng của cơ nghiệp chúng ta cho đến khi những người thuộc về Ngài nhận được sự cứu chuộc để ca ngợi vinh quang của Ngài. 

Chúng ta có Đấng giúp đỡ thiên thượng này thúc giục chúng ta tiến bước trong sự thánh khiết khi bước đi với Đấng Christ.

Thần học giao ước nhắc nhở chúng ta rằng đời sống thánh khiết trong quyền năng của Thánh Linh là món quà mà Đấng Christ đã chuộc được cho chúng ta. Đấng Christ đã làm trọn mọi điều kiện của sự vâng phục trọn vẹn thay cho chúng ta. Ngài ban cho chúng ta Thánh Linh của Ngài để chúng ta có thể trung tín tìm kiếm và bước đi với Ngài. Đức Thánh Linh, món quà Chúa ban, là bằng chứng cho thấy chúng ta đã thuộc về Đấng Christ và có sự bảo đảm về sự sống đời đời với Ngài.

Bài viết này là một phần của bộ sưu tập 5 Things You Should Know.