Cải Chánh Có Còn Tiếp Diễn Không?
14/03/2025
Cải Chánh Có Còn Tiếp Diễn Không?
14/03/2025

Nguồn của Thần Học Hệ Thống

Kinh Thánh là nguồn tài liệu chính cho những nhà thần học hệ thống. Trên thực tế, Kinh Thánh là nguồn chính cho cả ba lĩnh vực thần học: thần học Kinh thánh, thần học lịch sử và thần học hệ thống.

Thần học Kinh thánh

Thần học Kinh Thánh có nhiệm vụ nghiên cứu dữ liệu Kinh Thánh theo tiến trình mặc khải qua thời gian, và công việc này cung cấp nguồn tư liệu cho nhà thần học hệ thống. Một học giả Kinh thánh xem xét toàn bộ Kinh thánh và nghiên cứu tiến trình phát triển tiệm tiến của các thuật ngữ, khái niệm và chủ đề trong cả Cựu Ước và Tân Ước để hiểu cách chúng được sử dụng và diễn giải theo tiến trình lịch sử của mặc khải.

Một vấn đề trong các chủng viện ngày nay là một phương pháp nghiên cứu thần học Kinh Thánh, gọi là “phân tích vi mô”, trong đó mỗi “đơn vị nhỏ nhất” của Kinh Thánh được xem xét một cách riêng lẻ. Một học giả có thể giới hạn nghiên cứu của mình chỉ trong giáo lý về sự cứu rỗi theo Phao-lô trong thư Ga-la-ti, trong khi một học giả khác chỉ tập trung vào sự dạy dỗ của Phao-lô về sự cứu rỗi trong thư Ê-phê-sô. Kết quả là mỗi người đưa ra một quan điểm khác nhau về sự cứu rỗi – một từ Ga-la-ti và một từ Ê-phê-sô – nhưng lại không xem xét cách hai quan điểm hòa hợp với nhau như thế nào. Giả định là Phao-lô không được Đức Chúa Trời soi dẫn khi ông viết Ga-la-ti và Ê-phê-sô, dẫn đến quan điểm cho rằng Lời Chúa không có sự thống nhất và gắn kết tổng thể. Trong những năm gần đây, các nhà thần học thường lập luận rằng không chỉ có sự khác biệt thần học giữa Phao-lô “giai đoạn đầu” và “giai đoạn sau”, mà còn có nhiều hệ thống thần học trong Kinh thánh tương ứng với số tác giả Kinh thánh. Có thần học của Phi-e-rơ, thần học của Giăng, thần học của Phao-lô, và thần học của Lu-ca, và chúng không hòa hợp với nhau. Đó là một quan điểm tiêu cực về sự thống nhất của Kinh thánh, và đó là nguy cơ khi một người chỉ tập trung vào một phần nhỏ của Kinh thánh mà không đồng thời xem xét toàn bộ bối cảnh của sự mặc khải Kinh thánh.

Thần học Lịch sử

Lĩnh vực thứ hai, một nguồn khác cho thần học hệ thống, là thần học lịch sử. Các nhà thần học lịch sử nghiên cứu sự phát triển của giáo lý trong lịch sử hội thánh, chủ yếu tại những thời điểm khủng hoảng – khi dị giáo xuất hiện và phản ứng của hội thánh. Các nhà thần học ngày nay cảm thấy thất vọng khi những tranh luận được xem là mới nảy sinh trong các hội thánh và chủng viện, vì thực tế hội thánh đã từng trải qua những cuộc tranh luận tưởng chừng như mới mẻ này nhiều lần trong quá khứ. Trong lịch sử, hội thánh đã nhóm họp trong các công đồng để giải quyết các tranh luận, chẳng hạn tại Công đồng Nicea (325 SC.) và Công đồng Chalcedon (451 SC.). Nghiên cứu những sự kiện đó là chức năng của các nhà thần học lịch sử.

Thần học Hệ thống

Lĩnh vực thứ ba là thần học hệ thống. Nhiệm vụ của nhà thần học hệ thống là xem xét nguồn dữ liệu Kinh thánh; các nguồn tài liệu về sự phát triển lịch sử qua các cuộc tranh luận và các công đồng hội thánh, cùng với các tín điều và lời tuyên xưng qua các công đồng đó; đồng thời nghiên cứu những tư tưởng sâu sắc của các học giả vĩ đại đã được ban cho hội thánh qua nhiều thế kỷ. Tân Ước cho chúng ta biết, trong ân điển của Đức Chúa Trời, Ngài đã ban cho hội thánh các giáo sư (Ep 4:11-12). Không phải tất cả các giáo sư đều xuất sắc như Augustine, Martin Luther, John Calvin hay Jonathan Edwards. Những người này không có thẩm quyền Sứ đồ, nhưng tầm vóc vĩ đại của những nghiên cứu và sự hiểu biết sâu sắc của họ mang lại ích lợi cho hội thánh trong mọi thời đại. Thomas Aquinas được giáo hội Công giáo La Mã gọi là “Tiến sĩ thiên thần”, hay “bậc thầy thiên thần”. Người Công giáo La Mã không tin rằng Aquinas là vô ngộ, nhưng không nhà sử học hoặc nhà thần học Công giáo La Mã nào có thể bỏ qua những đóng góp của ông.

Nhà thần học hệ thống không chỉ nghiên cứu Kinh thánh, các tín điều và lời tuyên xưng của hội thánh, mà còn cả những hiểu biết sâu sắc của các giáo sư bậc thầy mà Đức Chúa Trời đã ban cho hội thánh trong suốt lịch sử. Nhà thần học hệ thống xem xét tất cả các dữ liệu – Kinh thánh, lịch sử và tính có hệ thống – và kết hợp chúng lại với nhau.


Đã từng được xuất bản trong Everyone’s a Theologian của R.C. Sproul.

R.C. Sproul
R.C. Sproul
Tiến sĩ R.C. Sproul là người sáng lập Mục vụ Ligonier, mục sư giảng dạy đầu tiên tại Saint Andrew’s Chapel tại Sanford, Florida, chủ tịch đầu tiên của Reformation Bible College, và là tổng biên tập của tạp chí Tabletalk. Chương trình phát thanh của ông, Renewing Your Mind, vẫn được phát sóng hàng ngày trên hàng trăm đài phát thanh khắp thế giới và cũng có thể nghe trực tuyến. Ông là tác giả của hơn một trăm cuốn sách, bao gồm The Holiness of God, Chosen by God, và Everyone’s a Theologian. Ông được thế giới công nhận vì khả năng biện hộ rõ ràng về tính vô ngộ của Kinh Thánh và nhu cầu dân sự Đức Chúa Trời phải đứng vững với sự xác tín vào Lời Ngài.